Kwetsbaarheid zonder wapens

Over hoe openheid soms leidt tot oordeel in plaats van ruimte

Kwetsbaarheid wordt steeds vaker geprezen. We mogen delen, uitspreken, tonen wat eerder werd weggestopt. De samenleving lijkt op het eerste gezicht opener geworden. Maar wie goed kijkt, ziet dat openheid niet altijd veilig voelt.

Het delen van kwetsbaarheid gebeurt steeds vaker onder druk. Niet vanuit rust, maar omdat er wordt verwacht dat je deelt. En als dat delen niet precies binnen de geldende vorm past, komt er oordeel. Of erger: correctie. Het lijkt alsof kwetsbaarheid alleen welkom is als het verpakt is in de juiste taal, met de juiste toon, en de juiste boodschap.

Daarmee verliest kwetsbaarheid iets van haar essentie: rauwheid. Want echte kwetsbaarheid is niet perfect afgestemd. Ze trilt. Ze stottert. Ze zoekt. En juist dat maakt haar waardevol.

Maar in een wereld die snelheid en helderheid verlangt, wordt die zoektocht soms als ongemakkelijk ervaren. Wat niet af is, wordt afgedaan. Wat niet meteen begrepen wordt, wordt verworpen. En zo ontstaat het vreemde fenomeen waarin mensen worden aangemoedigd om zich open te stellen, maar tegelijk worden afgerekend op de manier waarop ze dat doen.

Daar ligt het spanningsveld. Want kwetsbaarheid vraagt om veiligheid, maar onze manier van reageren maakt die veiligheid zeldzaam. Niet door intentie, maar door snelheid. Door dat we alles meteen moeten duiden, plaatsen, benoemen.

Misschien is het tijd om dat te doorbreken. Niet door minder te delen, maar door anders te luisteren. Zonder meteen in te grijpen. Zonder het verhaal te willen bijsturen. Gewoon, even laten zijn wat nog niet af is.

Daar, in dat ongemak, gebeurt misschien wel het meest.